“Düzenli sağlık taraması”, bir diğer adıyla “check up” kişinin bir hastalık nedeniyle olmaksızın sağlık kontrolünden geçmesidir.

Günümüzde görülen hastalıkların %80’den fazla sıklık nedeni kalıtsal ya da sonradan oluşan birkaç hastalık veya organ/sistem bozukluğudur. Bu hastalık ya da bozukluklar genel olarak,obezite(şişmanlık),diyabet,;lipid metabolizma bozuklukları,kalp ve kalp-damar sistemi bozuklukları;(hipertansiyon, hiperlipidemi, tromboz) ve;kanser türleri;olarak sayılabilirler. Adı geçen bu hastalık ya da bozukluklar başka hastalıkları da beraberinde getirebilir. Örneğin tromboz (damar içi pıhtılaşma) ölüm ile sonuçlanan “inme” ‘nin ön sebebidir. Önceden tespit edildiğinde tedavi ile önlenebilir. Dahası karaciğer, mide barsak sistemi, böbrekler, tiroid bezi gibi organlarda ortaya çıkan/çıkacak bazı hastalıkları daha başlangıçta tespit edebilmek için bazı rutin tetkiklerin yapılması çok önemlidir; hem hastalığın tedavisini kolaylaştırır, hem de şifaya ulaşma sürecini kısaltır.

Halk sağlığı açısından bakıldığında toplumda hastalık ve organ sistemi bozukluklarını önceden saptamakla çok önemli 4 amaca hizmet etmiş oluruz:

1. Bireylerde bulunan kalıtsal risk faktörlerinin önceden tespit edilerek, hastalık ortaya çıkmadan evvelki dönemde hastanın bazı alışkanlıklarını değiştirerek hastalığın ortaya çıkmasını engellemek; veya hastalığı en erken devrede tanıyarak bireyi en konforlu ve olabilecek en sağlıklı şekilde yaşatabilmek.

2. Bireylerdeki bozuklukları daha kişi “hasta” olmadan saptayarak hastalığı başlangıç evresinde tedavi etmek.
3. Kişinin hayat süresini ve kalitesini artırıcı önlemleri alarak mutluluğunu artırmak.

4. Hastalıklar için harcanacak parayı çok daha aza indirgeyebilmek. Amerika’da yapılan çalışmalara göre check up için harcanan her bir dolar, 6 dolar tasarruf ettirmektedir.

Çoğu kanser türü, erken evrede yakalandığında şifa ile tedavi edilebilmektedir. Bu nedenle belli bir yaşın üstündeki insanlarda cinsiyete bağlı olarak bazı tarama tetkikleri vazgeçilmez hale gelmiştir. Erkeklerde prostat kanseri taramaları; kadınlarda meme ve serviks kanseri taramaları; ya da her iki cinsiyette de mide-barsak sistemi taramaları artık rutin olarak tüm dünyada uygulanmaktadır.

40 yaşını geçmiş bireylerde “check up” daha da önemlidir. Ülkemizde insan yaşam süresi 72-73 yıla uzamıştır. Bu süre daha birkaç onyıl önce 55 yıldı. Bu yüzyılın sonlarında insan yaşam süresinin yüzyıl başına göre %100 artacağı öngörüsü yapılmaktadır. Artık bireyin ileri yaşlarda da zinde ve aktif olması hem mutluluğu, hem de topluma katılımı ve üretkenliği açısından son derece önemlidir. Sağlıklı olmak ve sağlıklı kalabilmek için bazı önlemleri zamanında ve eksiksiz almak; bireyin sağlık durumu hakkında kendisinin farkındalığını artırmak için düzenli sağlık kontrolleri çok önemlidir. Bu kontrollerde hekim muayenesi ve rutin tetkiklerin yapılıp değerlendirilmesi gerekir. Ayrıca 40 yaş üstü kadınlarda menopoz ve osteoporoz (kemik erimesi) ciddi, fakat tanı koyulduğunda tedavi edilebilen durumlar olduğundan mutlaka yapılacak “check up” içinde ilgili tetkikler yer almalıdır.